ملیت :  ایرانی   -  قرن : 14 منبع : گنجینه دانشمندان (جلد چهارم)
(س چهاردهم ق)، عالم دینى و نویسنده. مشهور به علامه‏ى عسكرى. در سامراء نشوونما یافت و ازین جهت به عسكرى مشهور شد. از مضحر بزرگان سامراء و نجف كسب فیض كرد. سالها به امر آیت‏الله حكیم در بغداد اقامت و وكالت مطلقه از وى داشت و به انور دینى، اقامه جمعت و تألیف مشغول بود. چندین بار مورد حمله و اعتراض دولت بعثى عراق واقع شد، تا در 1391 ق اجبار به ایران مهاجرت كرد و در تهران سكونت گزید و به تصنیف و تألیف و همچنین نقد و انتقاد كتب عامه اشتغال ورزید. از آثارش: «عبدالله بن سبا»، دو جلد؛ «احادیث عایشه» به عربى؛ «خمسون و مائه صحابى مختلق» یا «150 صحابى ساختگى»، دو مجلد.[1] سید مرتضى عسكرى بن آیت‏اللَّه حاج سید محمد شیخ الاسلام ساوجى از علماء مبرز و نویسندگان متبحر و ممتاز معاصر شمیران است. وى در سامرا نشو و نما یافته و از این جهت به عسكرى شهرت یافته و از محضر آیات عظام سامرا و نجف اشرف استفاده نموده و سالها بامر آیت‏اللَّه العظمى حكیم در بغداد اقامت و وكالت مطلقه از معظم له داشته و بخدمات دینى از قبیل اقامه جماعت و تألیف كتب مفیده و ارشاد مردم شیعى بغداد نموده و كرارا مورد حمله و اعتراض دولت شوم بعثى عراق واقع شده تا سال 1391 ق كه مجبورا به ایران مهاجرت و در شمال تهران (نزدیك تجریش) سكونت و بتألیف و نقد و انتقاد كتب عامه اشتغال دارند. از آثار ارزنده آن جناب كه بطبع رسیده كتب زیر است: 1- عبداللَّه بن سبا ج 1- این كتاب در نجف و قاهره و بیروت و تهران و هند و پاكستان طبع شده. 2- عبداللَّه بن سبا ج 2- این كتاب به (عربى) در تهران چاپ گردیده است. 3- احادیث عایشه ج 1- این كتاب بعربى در تهران و به (اردو) در پاكستان چاپ شده. ترجمه فارسى كتاب مزبور، بقلم محمد صادق نجمى و هاشم هریسى در قم و تهران چاپ شده. 4- خمسون و مائه صحابى مختلق ج 1- این كتاب به (عربى) در بیروت و بغداد چاپ شده. 5- خمسون و مائه صحابى مختلق ج 2- آماده براى طبع میباشد. نگارنده گوید: علامه شهیر آقاى حاج سید مرتضى عسكرى شهرت خدمات و آثارش در عراق و ایران باندازه ایست كه دوست و دشمن را بتقدیر و تحسین واداشته و شروع خدمات ایشان بیك كتاب یا رساله مستقلى نیازمند است. نوشته‏ها و تألیفات معظم له مورد توجه دانشمندان بزرگ مصرى و غیره میباشد از جمله علامه بزرگ مصرى استاد محقق شیخ محمود ابوریه تقریظ مبسوطى بكتاب احادیث عایشه ایشان نوشته كه شایان اهمیت است و ترجمه آن در مقدمه كتاب عایشه در دوران (على علیه‏السلام) بطبع رسیده است.